Akpa ahụ, nke a makwaara dị ka obere akpa mgbo mmadụ ma ọ bụ akpa ọnwụ, bụ ụdị akpa a na-agbanwe agbanwe, nke ejiri akara emebere iji jide ozu ndị nwụrụ anwụ. Iji akpa anụ ahụ bụ akụkụ dị mkpa nke njikwa ọdachi na ọrụ nzaghachi mberede. Ihe na-esonụ bụ obere akụkọ ihe mere eme nke akpa ahụ.
Enwere ike ịchọta mmalite nke akpa ahụ na mmalite narị afọ nke 20. N’oge Agha Ụwa Mbụ, a na-ekekarị ndị agha e gburu n’ọgbọ agha ná blanket ma ọ bụ taprọs ma jiri igbe osisi bufee ya. Ụzọ a e si ebu ndị nwụrụ anwụ abụghị nanị adịghị ọcha kamakwa ọ dịghị arụ ọrụ, ebe ọ bụ na ọ na-ewe ọtụtụ ohere ma gbakwunye arọ na ngwá ọrụ agha ndị dịbu arọ.
N'afọ ndị 1940, ndị agha US malitere ịmepụta ụzọ dị mma nke na-ejizi ihe fọdụrụ nke ndị agha nwụrụ anwụ. E ji rọba mee akpa ahụ nke mbụ ma bụrụ nke a na-ejikarị ebu ozu ndị agha e gburu n'ọrụ. E mere akpa ndị a ka ọ bụrụ nke mmiri na-adịghị, ikuku, na nke dị fechaa, na-eme ka ọ dị mfe ibufe.
N'oge Agha Koria na 1950, akpa anụ ahụ bịara na-ejikarị eme ihe. Ndị agha US nyere iwu ka e jiri ihe karịrị akpa ahụ 50,000 ebu ozu ndị agha gburu n'agha. Nke a bụ nke mbụ e ji akpa ozu mee ihe n'ọ̀tụ̀tụ̀ dị ukwuu n'ọrụ agha.
N'afọ ndị 1960, iji akpa anụ ahụ ghọrọ ihe a na-ahụkarị na ọrụ nzaghachi ọdachi ndị nkịtị. Site na ịrị elu nke njem ụgbọ elu na ọnụ ọgụgụ ihe mberede ụgbọ elu na-arị elu, mkpa e nwere maka akpa ahụ iji buo ozu ndị ahụ metụtara bịara na-akawanye njọ. A na-ejikwa akpa ozu ebu ozu ndị nwụrụ n’oge ọdachi ndị na-emere onwe ha, dị ka ala ọma jijiji na oké ifufe.
N'afọ ndị 1980, akpa anụ ahụ ghọrọ nke a na-ejikarị eme ihe na ngalaba ahụike. Ụlọọgwụ malitere iji akpa ahụ buru ụzọ ebuga ndị ọrịa nwụrụ anwụ n'ụlọọgwụ gaa ebe a na-edebe ozu. Iji akpa ahụ mee ihe n'ụzọ dị otú a nyere aka ibelata ihe ize ndụ nke mmetọ ma mee ka ọ dịrị ndị ọrụ ụlọ ọgwụ mfe ijikwa ozu ndị ọrịa nwụrụ anwụ.
Taa, a na-eji akpa ahụ eme ihe n'ụdị dị iche iche, gụnyere ọrụ nzaghachi ọdachi, ụlọ ọrụ ahụike, ụlọ olili ozu, na nyocha nyocha. A na-ejikarị rọba dị arọ eme ha ma na-abịa n'ụdị nha na ụdị dị iche iche iji nabata ụdị anụ ahụ na mkpa njem.
N'ikpeazụ, akpa ahụ nwere akụkọ dị mkpụmkpụ mana dị ịrịba ama na njikwa nke onye ahụ nwụrụ anwụ. Site na mmalite dị umeala n'obi dị ka akpa rọba a na-ebufe ndị agha gburu n'omume, ọ ghọọla ngwá ọrụ dị mkpa na ọrụ nzaghachi mberede, ụlọ ọrụ ahụike, na nyocha nyocha. Ojiji ya emeela ka o kwe omume ijikwa ozu nke onye nwụrụ anwụ n'ụzọ dị ọcha na nke ọma, na-enyere aka ichekwa ahụike na nchekwa nke ndị na-etinye aka na njikwa na ibufe onye ahụ nwụrụ anwụ.
Oge nzipu: Eprel-25-2024